Układ nerwowy pełni niezwykle ważną funkcję w organizmie każdego człowieka. Określany jest często mianem „centrum dowodzenia”. Odpowiada za przepływ informacji między komórkami. Dzięki niemu możliwe jest myślenie, formułowanie wypowiedzi czy poruszanie kończynami. Schorzenia w jego obrębie z reguły wiążą się z bardzo przykrymi dolegliwościami. Jak dbać o siebie, aby zapobiegać chorobom neurologicznym?
Jak zbudowany jest układ nerwowy?
Układ nerwowy odpowiada za odbieranie bodźców – zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Przekształca je później na sygnały nerwowe, które rozprzestrzeniają się po całym organizmie. Wyróżnić można ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy. Pierwszy z nich składa się z mózgowia i rdzenia kręgowego. Z kolei na obwodowy układ nerwowy składa się 12 par nerwów czaszkowych i 31 par nerwów rdzeniowych, które przekazują impulsy nerwowe pomiędzy mózgiem a poszczególnymi częściami ciała i narządami.
Układ nerwowy można też podzielić pod względem czynnościowym. Autonomiczny układ nerwowy jest odpowiedzialny za funkcjonowanie narządów wewnętrznych (w jego obrębie funkcjonuje część przywspółczulna i sympatyczna). Z kolei somatyczny odbiera bodźce ze środowiska i jest ściśle związany z narządami zmysłu.
Najczęstsze choroby układu nerwowego
Ciężko w ogólny sposób wyróżnić objawy, które mogłyby sugerować na nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu nerwowego. Są one zależne od konkretnej jednostki chorobowej. Można jednak wskazać najczęstsze schorzenia, które na szeroką występują w dzisiejszym społeczeństwie.
- Zdecydowanie najpowszechniejsze są choroby naczyń mózgowych – udary, guzy i tętniaki.
- Przewlekłą chorobą, którą często diagnozuje się na oddziałach neurologicznych, jest stwardnienie rozsiane.
- W wieku emerytalnym na szeroką skalę występują choroby Alzheimera i Parkinsona.
- Chorobą neurologiczną jest również padaczka.
- Pojawiają się też neuropatie obwodowe, cukrzycowe i polineuropatie.
Choroby neurologiczne – przyczyny i diagnostyka
Niektóre choroby neurologiczne pojawiają się samoczynnie. Dobrym przykładem jest m.in. stwardnienie rozsiane – ma charakter autoimmunologiczny i praktycznie niemożliwe jest wyróżnienie czynników, które predysponowałyby do zachorowania. Jednak udary czy neuropatie z reguły mają konkretne przyczyny. Wśród nich warto wyróżnić choroby autoimmunologiczne – m.in. endokrynologiczne, schorzenia zapalne naczyń krwionośnych, niedobór witaminy B12 czy korzystanie z używek.
Możliwości diagnostyczne są dziś niezwykle szerokie. Neurolog w celu zweryfikowania tego czy układ nerwowy funkcjonuje prawidłowo, może zalecić m.in. rezonans magnetyczny tomografię komputerową lub EEG. Czasem potrzebne jest wykonanie tzw. Dopplera sprawdzającego przepływ krwi w tętnicach domózgowych oraz badań laboratoryjnych. Szeroką diagnostykę można dziś przeprowadzić w każdym większym mieście takim, jak Warszawa.
Jak wspierać mózg i układ nerwowy?
- Zdrowa dieta
Istnieje kilka grup produktów, które dobroczynnie wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego. Wśród nich warto wyróżnić warzywa, a w szczególności sałatę, jarmuż i brokuły. Zaleca się 5 razy w tygodniu jeść orzechy i produkty pełnoziarniste. Ryby i drób wysokiej jakości dostarczają organizmowi cenne tłuszcze. Korzystny wpływ na mózg mają również owoce jagodowe.
- Sen
Bezsenność jest groźna dla układu nerwowego. Nieustanne przemęczenie może prowadzić do występowania nadmiaru beta-amyloidu w płynie mózgowo-rdzeniowym. Jest to białko, które destrukcyjnie wpływa na kondycję neuronów. Warto więc do swojej codziennej rutyny wprowadzić zdrowe nawyki sypialniane i wyposażyć łóżko w wygodny materac. Komfortowe podłoże do spania jest niezbędne dla spokojnego przesypiania całych nocy, a można je nabyć m.in. w sklepie internetowym sleepmed.pl.
- Ograniczenie używek
Na układ nerwowy negatywnie wpływają używki. Szkodliwe dla mózgu są nie tylko papierosy i alkohol, ale również inne substancje psychoaktywne. Mowa w szczególności o narkotykach i dopalaczach prowadzących do uwalniania nadmiernej ilości neuroprzekaźników. Warto kontrolować też poziom kofeiny. O ile jedna kawa dziennie może być zdrowa, o tyle 6 filiżanek – niekoniecznie.
- Aktywność fizyczna
Osoby uprawiające sport mogą cieszyć się stymulowaniem tworzenia nowych komórek nerwowych podczas ruchu. Aktywność fizyczna w każdym wieku pozwala na uzyskanie lepszego funkcjonowania poznawczego. Sport to bardzo ważny element profilaktyki i powinien być obowiązkowym elementem dbania o układ nerwowy.
- Badania profilaktyczne
Systematycznie należy odwiedzać lekarza rodzinnego oraz laboratorium. Szczególnie ważne jest sprawdzanie poziomu cholesterolu, glukozy i wykonywanie morfologii. Pod kontrolą powinno być też ciśnienie.
Choroby neurologiczne są bardzo groźne i warto za wszelką cenę im zapobiegać. Podstawą profilaktyki jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Dobra kondycja układu nerwowego w dużej mierze zależy od zdrowej diety, aktywności fizycznej i wypoczynku.
Przeczytaj też: Jaką rolę pełni mata kokosowa w materacu?
